Bạn phải cần biết bạn là ai và bạn thích gì. Vì khi bạn biết bạn thích những gì thì dù bạn ở trong trạng thái nào, bạn có đang có vấn đề về sức khỏe hay đang gặp bất kỳ trở ngại nào bạn vẫn phải đạt được điều bạn thích. Đó được xem là mục tiêu để bạn theo đuổi nếu như bạn biết bạn thích gì. Điều bạn thích khiến bạn phải làm và nếu như không làm thì bạn thật sự đau khổ. Nhưng Làm sao biết mình thích gì, làm nghề gì ??
Giới trẻ không thực sự biết mình muốn gì
Khi đặt câu hỏi “Em mong muốn gì bây giờ và 2 năm tới ?”. Rất nhiều em ú ớ không trả lời được. Hoặc họ bắt chước câu trả lời rập khuôn từ mấy tài liệu hay các khoá học vượt qua phỏng vấn. thông thường thì “Em mong muốn biến thành nhân viên giỏi, sau đấy là manager”.
Lời giải thích này rất chung chung. Chẳng thể hiện được gì và đã được các anh/chị dùng cách đây chục năm. Nó rất ít tác dụng như cây đũa thần nữa. Thế là bị ‘out’ mà không hiểu vì sao. Việc ú ớ không giải đáp được hoặc giải đáp theo sách vở chứng minh rằng giới trẻ bị mất định hướng trầm trọng. Và đang đi xin việc để chống thất nghiệp. Thế là bị mất lợi thế khi phỏng vấn và đàm phán lương ngay.
Kiếm việc để theo đuổi ước mơ người khác
Khi hỏi chuyên sâu, tôi phát hiện ra phần lớn các em bị mất định hướng là vì cha mẹ chứ bản thân các em có lỗi rất ít trong chuyện này. Cha mẹ nước ta bắt các em sống với đam mê của họ. Chứ không phải của các em. Những gì họ làm không được. Họ bắt các em thực hiện thay. Dang dở giấc mơ làm bác sĩ. Các bậc phụ huynh bắt con mình phải học ngành Y và dập tắt ước mong làm hoạ sĩ. Vì kiếm không được nhiều tiền nên họ bắt con phải theo học Kinh tế. Thay vì để đứa nhỏ theo ngành Thú y như nó muốn…
Một vài bậc phụ huynh không rơi vào trường hợp này thì lại đề cập chuyện sĩ diện. Vừa nghe đứa con nói thích làm đầu bếp thì “bóp cổ chặn họng” ngay. “Nghĩ cái gì mà chọn nghề đấy. Ẳn học 12 năm rồi phải làm kỹ sư, bác sĩ mới được chứ”. Thế là xong, các em phải học cái mình không thích tí nào. Đâm ra chán ghét bất mãn.
Bắt đầu từ ‘Cây Nghề Nghiệp’
Hãy xuất phát từ cái Cây Nghề Nghiệp này trước. Cây có 2 phần là phần Quả (chữ đỏ) và phần Rễ (chữ đen).
Quảlà cái khiến chúng ta thích, vì nhiều ‘tính năng’ không giống nhau. Có phải là thích thành Steve Jobs, Bill Gates vì Lương Cao, Tiền Nhiều? Ta thích thành một diễn giả, một người trong showbiz vì Được nhiều người Biết Đến? Hay ba mẹ ta hay khuyến khích ta thực hiện công việc ở nhà nước vì Ổn Định? Có phải ta 10 năm trước ta học Chứng khoán, 5 năm trước ta học Ngân hàng, 2 năm mới đây ta học Marketing – Mục tiêu là để có Cơ Việc Làm Tốt? Có phải ta luôn thích ứng tuyển các chương trình Management Trainee ở Unilever, Big 4, VNG vì ta thấy Môi Trường thực hiện công việc ở đấy thật tốt?
Vậy thì ta hiểu, quả – tức là việc có lương cao, thời cơ việc làm tốt, có môi trường ngon lành, sếp tốt bạn ngoan, được phần đông người biết – là những vấn đề khiến cho ta THÍCH MỘT CÁI NGHỀ.
Thế nhưng, quả không tự nhiên có mặt trên đời, cũng giống như việc THÍCH không thể tự nhiên mà có, nếu ta chưa có RỄ CÂY.
Rễ cây ở đây là Sở thích, khả năng, Giá trị nghề nghiệp và Cá tính. Một cái cây cho nhiều quả khi ta chăm bón cho rễ thật nhiều nước và các chân dinh dưỡng. Tương tự, để ta có được lương cao, công việc ổn định, nhiều cơ hội việc làm – ta phải bắt đầu từ việc chăm bón ‘rễ’ – tức là Tìm hiểu về sở thích, kĩ năng, giá trị nghề nghiệp và cá tính của chính mình trước.
Vậy nên hãy nắm rõ ràng mình thật sự mong muốn cái gì.
Các em sẽ biết mình nên học cái gì một cách tập trung để bổ sung kiến thức. Đảm bảo khi tập trung học đúng kiến thức thực tiễn. Sau 3 tháng các em sẽ rất khác và không thất nghiệp nữa. Vì đã hoàn toàn đủ khả năng căn bản để tìm việc.
VD, nếu mong muốn làm sales thì học kỹ năng giao tiếp và giải thích, học cách xây dựng mạng lưới mối quan hệ. Học quy trình bán hàng, học cách tạo dựng kế hoạch, học viết lách. Thậm chí học cách ăn mặc cho đẹp và chuyên nghiệp. Muốn làm kế toán thì phải giỏi excel, phân tích tài chính. Giỏi các môn dùng được ngay trong nghề nghiệp mình mong muốn làm thì ai mà không tuyển.
Thử mọi công việc
Bạn là một người trẻ, nhất là lúc bạn còn là một sinh viên, bạn đừng ngần ngại thử những công việc mà bạn gặp được trong cuộc sống. Chỉ cần bạn đừng làm những công việc dại dột, những việc thiếu sự an toàn, những việc gây tổn hại đến người khác, … Hãy thử những trong công việc trong khả năng của bạn. Bạn có thể đi làm gia sư, làm phục vụ, phát tờ rơi … Có thể mục đích bạn làm những công việc này là kiếm tiền, nhưng cũng hãy làm với một mục tiêu cao hơn là tìm kiếm điều mình thích. Vì khi làm việc, bạn sẽ gặp được nhiều người, được nghe nhiều điều từ họ và hơn hết là bạn được trải nghiệm. Dù đó là những kinh nghiệm buồn hay vui thì cũng là trải nghiệm mà bạn có được. Biết đâu, cuộc đời sẽ đẩy bạn đến nơi mà bạn thuộc về, đấy chính là điều tuyệt vời mà ai cũng mong đợi.
Đừng chê công việc vất vả
Có nhiều công việc để bạn thử nghiệm, những công việc với mọi lĩnh vực không giống nhau. Chẳng hạn, những công việc bán thời gian trong nhà hàng hay một quán cà phê, ở đó bạn sẽ làm với vai trò là một người phục vụ, một nhân viên pha chế hay thậm chí là một phụ bếp, … Đừng từ chối. Bạn hãy thử mình ở trong những vị trí đấy để tìm kiếm những điều mình thích. Nếu như bạn thấy không thích, bạn có quyền chuyển sang một ngành nghề khác. Chuyện này rất bình thường, là những người trẻ, bạn nên cho phép bản thân trải nghiệm với cuộc sống.
Giá trị nghề nghiệp của mình là gì?
Có những người đi làm chỉ với một ước muốn duy nhất là thoát nghèo. Họ có thể làm bất kỳ công việc gì, miễn kiếm được thêm tiền. Có tiền là có đam mê.
Có những người lại có giá trị sống là gia đình, làm công việc không cần quá giàu, nhưng nếu có nhiều thời gian dành cho gia đình thì họ sẽ rất vui.
Có những người thì mong muốn làm những công việc giúp sức cho xã hội. Khiến cho một doanh nghiệp phi chính phủ, làm Marketing ra những chiến dịch hay ho – họ rất vui. Làm sale kiếm tiền – không vui lắm.
QUỐC BẢO – TỔNG HỢP
Tham khảo: anhtuanle.com, firstjob.asia, blog.topcv.vn
